Tweevoudig deelneemster aan de Olympische Spelen en Europees Kampioen 4x400 meter estafette Laura de Witte vertelt door welke zorgprofessionals zij wordt begeleid en hoe deze begeleiding eruitziet.
Als topsporter word ik intensief begeleid door professionals met elk hun eigen expertise. Dat helpt mij om in topconditie te blijven en de best mogelijke prestatie neer kunnen te zetten tijdens wedstrijden.
Degene die het dichtstbij staat en echt alles van mij weet is mijn trainer. Die weet hoeveel ik slaap, hoe ik me voel, wat voor trainingen ik heb die dag, of ik lichamelijke klachten heb, enzovoorts. Hij begeleidt mijn sportieve prestaties en daagt mij uit om het beste uit mezelf te halen. Naast mijn trainingen bezoek ik een diëtist, een fysiotherapeut, een sportarts en een psycholoog. In de keuze van een zorgprofessional is voor mij het belangrijkst dat ze kundig zijn en dat het vertrouwen goed voelt. Het hoeven niet noodzakelijk gespecialiseerde sportprofessionals te zijn, al vind ik het zelf wel prettig dat ze de topsportwereld kennen.
”Voor mij is het gevoel van onderling vertrouwen het belangrijkst.’’
Omdat mijn lichaam in topconditie moet zijn en ik veel van mijn lichaam vraag, is een gezonde basis belangrijk. Dat begint natuurlijk met goede voeding. Daar moet ik de energie en voedingsstoffen uit halen om op topniveau te presteren en goed te herstellen van de inspanning. Ik heb zelf Voeding en Diëtetiek gestudeerd, dus ik weet er wel aardig wat van, maar het is toch fijn om begeleiding te hebben van een ervaren sportdiëtist. Die helpt mij om mijn voeding aan te passen aan de intensieve inspanning die mijn lijf moet leveren en kan mijn voedingsschema's aanpassen aan mijn behoefte rondom wedstrijden of blessures.
Voor de lichamelijke kant van de intensieve inspanning en herstel daarvan word ik begeleid door een sportfysiotherapeut. Ik ben daar iedere twee weken voor onderhoud en preventie, om blessures te voorkomen. Hij masseert en behandelt mijn spieren en organen zodat de spanning niet te groot wordt, want dat kan tot blessures leiden. En als ik onverhoopt een blessure heb, dan is de begeleiding door de fysio natuurlijk intensiever. Naast het behandelen van de blessure, maakt hij ook oefenschema's voor het herstel. Deze schema's volg ik dan naast mijn reguliere trainingen.
Twee keer per jaar zie ik de sportarts voor een medische check-up. Hij doet onder meer bloedtesten om te kijken of mijn waarden goed zijn en of ik geen vitaminen- of mineralentekorten heb. Mocht ik een blessure hebben, dan ga ik daarmee ook naar de sportarts. De sportarts kan diagnostiek met voorrang aanvragen zoals echo’s, foto's of MRI-scans, want als topsporter kan je daar geen maanden op wachten. Ik kan ook naar mijn huisarts maar dat doe ik alleen voor zaken die helemaal niets met de sport te maken hebben.
Tot slot kom ik regelmatig, ongeveer om de 2,5 week, bij een psycholoog. Die helpt mij met het mentale stuk van de topsport en op persoonlijk vlak. De prestatiedruk in de topsport is enorm hoog en sporters kunnen ook faalangst ervaren. Bij de één speelt dat meer op dan bij de ander. Ik vind het fijn om regelmatig gesprekken te hebben met een psycholoog, ook als ik niet direct problemen ervaar. Dat helpt mij om te relativeren en mentaal – en daardoor ook sportief – het beste uit mezelf te halen.
Mijn trainer, sportarts en fysio zijn goed op elkaar afgestemd en communiceren met elkaar. Dat is enorm belangrijk om mijn fysieke fitheid te bewaken. Bij een blessure bijvoorbeeld bepaalt de sportarts of de fysio wat voor training ik mag doen en communiceert dat met mijn trainer.
“Ik ben altijd heel open in mijn communicatie naar mijn begeleiders.”
Met de diëtist en de psycholoog loopt de afstemming via mij. Ik ben zelf verantwoordelijk voor het communiceren van bijvoorbeeld een blessure met de diëtist, zodat mijn voeding aangepast kan worden om zo goed mogelijk het herstel te ondersteunen. Mocht het van belang zijn dat de trainer op de hoogte is van aanpassing van mijn voeding, of van iets wat ik met de psycholoog heb besproken, dan is het aan mij om dat te vertellen. Voor mij geldt wel dat ik het beste uit alles kan halen als ik veel en duidelijk communiceer, dus ik ben daar heel open over.
In het trainingsseizoen heb ik een vast schema waarin ik mijn zorgprofessionals zie, afhankelijk van wat ik nodig heb is dit bijvoorbeeld om de paar weken. In het wedstrijdseizoen is dat wel anders, doordat de focus op de wedstrijden en het leveren van een topprestatie ligt. Daar wordt dan ook de begeleiding op ingericht. De diëtist geeft specifieke voedingsschema's rondom de wedstrijden. Doordat er meer pijntjes zijn door de intense inspanning, kom ik vaker bij de fysio. Als het niet zo lekker loopt tijdens een wedstrijd spreek ik daar met de psycholoog over, om te voorkomen dat ik dit meeneem naar de volgende wedstrijd.
“In een wedstrijdperiode is de begeleiding het meest intens.”
Tijdens toernooien is de begeleiding een beetje anders, want dan kan niet altijd mijn eigen trainer mee en gaat er vaak een team van gespecialiseerde zorgprofessionals vanuit de NOC*NSF mee. Als ik met het Nederlands Team mee ben bijvoorbeeld, dan is er een bondscoach en een vast team van fysiotherapeuten. Het is dan cruciaal dat er goede afstemming plaatsvindt tussen mijn eigen zorgprofessionals en die van de atletiekbond. Ik heb daar ook een eigen verantwoordelijkheid in. Inmiddels kennen zij elkaar dus dat gaat wel goed. Mocht ik behoefte hebben aan een gesprek met mijn psycholoog tijdens een toernooi, dan kan dat ook vanuit het buitenland altijd online. Dat is heel fijn.
Het allerbelangrijkste is om open te communiceren. Als je als zorgprofessional niet weet wat er speelt, is het moeilijk om de begeleiding optimaal te houden. Door goede communicatie kan alle zorg goed op elkaar afgestemd worden en zitten behandelingen en schema's elkaar niet in de weg. Verder is de klik en het onderling vertrouwen tussen de behandelaar en de sporter heel belangrijk. Je ziet elkaar vaak dus je bouwt een band op. Als je je daar allebei goed bij voelt, maakt dat de behandeling effectiever. Het is niet noodzakelijk dat een sporter altijd door een gespecialiseerde sportbehandelaar wordt begeleid. Het is maar net wat de sporter zelf fijn vindt. Ik heb zelf bijvoorbeeld geen gespecialiseerde sportpsycholoog, maar die neemt het feit dat ik topsporter ben wel mee.
Tot slot is het belangrijk dat de gezondheidsprofessional de behoefte van de sporter volgt en het initiatief tot contact overlaat aan de sporter zelf. De sporter heeft de verantwoordelijkheid voor zijn of haar eigen fitheid en kan het beste inschatten wanneer welke zorg nodig is. Het kan heel storend zijn als een zorgprofessional op een verkeerd moment, bijvoorbeeld net voor een wedstrijd, belt of een bericht stuurt dat je uit je focus haalt. De momenten rondom wedstrijden zijn heel intens en dan zijn focus en regie erg belangrijk.
Laura de Witte (1995) is professioneel atleet gespecialiseerd in sprint. Van 2016 tot 2022 was zij met haar teamgenoten Nederlands recordhouder op de 4 x 400 meter estafette. Zij nam tweemaal deel aan de Olympische Spelen, in Rio de Janeiro (2016) en Tokyo (2021) en werd Europees Kampioen met de 4x400 mter estafette (2022). Momenteel is ze bezig om zich te kwalificeren voor de 4x400m estafette op de Olympische Spelen in Parijs. Daarnaast heeft zij Voeding & Diëtetiek gestudeerd aan de Hogeschool van Amsterdam.
Kagnr: 2789-0524-924