Naar schatting 20% tot 30% van de volwassen Nederlanders heeft het metabool syndroom. Het metabool syndroom is een complexe leefstijlgerelateerde aandoening die bestaat uit een verzameling van risicofactoren voor metabole aandoeningen, waaronder een verhoogde bloeddruk, verhoogde bloedsuikerwaarden, abnormale cholesterol- of triglyceridenwaarden en vetophoping rond de buik. Er is sprake van metabool syndroom als er minimaal drie van de volgende vijf criteria is voldaan:  

• verhoogde bloeddruk ≥ 130/85 mmHg 
• een buikomvang > 94 cm bij mannen of > 80 cm bij vrouwen 
• verlaagd HDL-cholesterol < 1,0 mmol/l bij mannen of < 1,3 mmol/l bij vrouwen
• verhoogde triglyceriden ≥ 1,7 mmol/l 
• verhoogde nuchtere bloedsuiker (≥ 5,6 mmol/l) 

Risicogroepen zijn ouderen en lager opgeleiden. De aandoening wordt vaak pas opgemerkt als er al ernstige gezondheidsproblemen zijn. Denk aan hart- en vaatziekten of diabetes. Deze kunnen worden voorkomen als het metabool syndroom tijdig wordt herkend. 

Symptomen van het metabool syndroom

Het metabool syndroom veroorzaakt een breed scala aan gezondheidsklachten, zonder dat direct duidelijk is dat deze verband houden met het metabool syndroom. Ook voor gezondheidsprofessionals is dit verband niet altijd duidelijk. Vaak worden de klachten afzonderlijk bekeken en behandeld. Veelvoorkomende symptomen zijn: 

• Chronische vermoeidheid  
• Frequente milde tot ernstige hoofdpijn, duizeligheid en druk in het hoofd
• Verhoogde dorst en frequent urineren 
• Onverklaarbare gewichtstoename, vooral rond de buik 

De invloed van leefstijl

Het metabool syndroom is een typische leefstijlaandoening. Het westerse voedingspatroon, rijk aan ongezonde vetten en suikers, heeft invloed op het ontstaan van overgewicht en insulineresistentie. Gebrek aan lichaamsbeweging draagt bij aan vetophoping, hoge bloeddruk en abnormale cholesterolwaarden. Chronische stress en onvoldoende slaap verstoren de stofwisseling en de hormonale balans, waardoor het risico op het metabool syndroom toeneemt.  

Oplossingen voor het metabool syndroom

Het aanpassen van leefstijl is een onmisbaar onderdeel van interventies om deze aandoening te verbeteren. Leefstijlinterventies kunnen dan ook een belangrijke rol spelen in het verminderen van het metabool syndroom. Zo helpt een gezond eetpatroon, rijk aan groenten, fruit, volkoren granen en gezonde vetten, de bloedsuikerspiegel stabiel te houden en ontstekingen te verminderen. Regelmatige lichaamsbeweging stimuleert de insulinegevoeligheid gewichtsverlies. Ook stressreductie en voldoende slaap reguleren een gezonde stofwisseling.  Een gezondheidsprofessional kan helpen bij deze en andere natuurlijke (leefstijl)interventies.  

Referenties

1. https://www.diabetesfonds.nl/over-diabetes/heb-ik-diabetes/metabool-syndroom
2. Saklayen MG. The Global Epidemic of the Metabolic Syndrome. Curr Hypertens Rep 2018; 20: 12. 
3. Miranda PJ, DeFronzo RA, Califf RM, Guyton JR. Metabolic syndrome: definition, pathophysiology, and mechanisms. Am Heart J 2005; 149: 33–45. 
4. Ighbariya A, Weiss R. Insulin Resistance, Prediabetes, Metabolic Syndrome: What Should Every Pediatrician Know? J Clin Res Pediatr Endocrinol 2018; : 49–57. 
5. Kumari R, Kumar S, Kant R. An update on metabolic syndrome: Metabolic risk markers and adipokines in the development of metabolic syndrome. Diabetes Metab Syndr Clin Res Rev 2019; 13: 2409–17. 

 

Kagnr: 2789-0525-3708